Kentlerin birbiriyle ekonomik, ticari, siyasal, kültürel ilişkiler kurması oldukça eskiye dayanmaktadır. Günümüzde ise küreselleşme, demokratikleşme, yerel katılımın güçlenmesi gibi gelişmeler ile kentler arasındaki ilişkiler çok daha derin ve canlı bir hale gelmiştir. Uluslararası alanda şehirler arasındaki ilişkilerin en somut ve en göze çarpan biçimlerinden biri Kardeş Şehir ilişkileridir
Türkiye'de 1960'larda kurulmaya başlanan kardeş şehir ilişkileri, 2000'li yıllardan itibaren Türkiye'deki belediyelerin gündemine daha çok girmiş ve sayıları artmıştır. Ülkelerin dış politikalarının önemli tamamlayıcılarından olan kentler arası ilişkiler bağlamında Türkiye belediyelerinin yoğun olarak Kardeş Şehirler edindiğini söylemek yanlış olmaz. Bununla birlikte kurulan Kardeş Şehir ilişkilerinin zamana karşı ne kadar dayanıklı olduğu ise tartışma konusudur. Başlarda büyük bir canlılıkla sürdürülen ilişkiler, yıllar içerisinde işlevsizleşmekte ve başlangıç heyecanını kaybetmektedir. Bunun yanı sıra Türkiye'deki belediyelerin Kardeş Şehirlerinin tek bir merkez tarafından, düzenli ve güncel bir şekilde kayıt altına alınmayışı da çeşitli sorunlara yol açmaktadır.
Avrupa Türk İşbirliği Konseyi ATİK olarak Türkiye'deki belediyelerin hedef coğrafyamızdaki şehirlerle ilişkilerinin koordinasyonuna destek oluyoruz. Bu çerçevede kardeş şehir ilişkilerinin kurulması tarafımızdan özenle sürdürülen bir faaliyet alanıdır.
Çalışmanın bu haliyle , ilgili taraflara yararlı olmasını dileriz.
Aziz ŞAHİN
ATİK-UEMP Başkanı
ŞEHİRLER DİPLOMASİSİ
Ticaret İçin Yalnızca Başkentlere Değil İlçe ve Köyler ile Temas
İnanmak Başarmaktır
Şehirler bulundukları coğrafyalarda küresel ağları inşa ederler.
Kardeş belediye protokolü kurmak, bölge kalkınması ve işbirliğinin arttırılması açısından anlamlıdır.
Kardeş şehir olmak,
Kültürden ticarete, işbirliğinden tecrübe paylaşımına kadar gücü ikiye katlamak,
Kardeş şehir olmak,
Kardeş belediye protokolü imzalayarak farklı ülkelerdeki,
Farklı kentlerin temsilcilerini buluşturmak,
İş adamlarını bir araya getirmek ve proje geliştirmeleri için teşvik etmek,
Gelişen ticaretle birlikte istihdam yaratmak,
Bölgenin gelir düzeyini arttırmak.
Kardeş şehir olmak,
Gönüllü işbirliği projeleri ile ortak bir amaç belirlemek,
şehir ve bölge yurt dışı tanıtımı gerçekleştirmek,
Çevre kaynaklarının hedefler doğrultusunda kullanımını sağlamak.
Kardeş şehir olmak,
Şehir ekonomisine uygun heyet ziyaretleri gerçekleştirerek fuarlar düzenlemek,
Konser, Sergi , Festival gibi kültürel faaliyetler düzenlemek,
Kamu diplomasisinin ekonomik altyapısını oluşturmak.
"KARDEŞ ŞEHİR" NEDİR ?
Kardeş Şehir, kentler, ilçeler veya eyaletler arasında kurulan derin ve uzun vadeli bir ortaklık biçimidir. Bu ortaklık kültürel, ticari, kalkınma, çatışma çözümü gibi pek çok farklı sebebe dayanabilir. Kardeş Şehir ilişkileri, toplumlara karşılıklı yarar için ortak konuların ele alınması açısından esneklik ve kolaylık sağlamaktadır.
KARDEŞ ŞEHİRLERİN TARİHİ
ABD Başkanı Eisenhower Neden Kardeş Şehir Konseyini Kurdu?
Daha öncesinde çeşitli ilişkiler olmasına karşın Amerika Birleşik Devletleri için Kardeş Şehir ilişkilerinin ilk olarak 1956'da kurulan "Sister Cities International" organizasyonuyla başladığı söylenebilir. II. Dünya Savaşı sonrasında ABD Başkanı Eisenhower'ın farklı kültürlerin ortaklarının çatışmaları azaltacağı önerisiyle kurulan Konsey, kardeş şehir ilişkisini "vatandaş diplomasisi" olarak tanımlamaktadır. Kuruluşundan beri tüm ABD Başkanlarının Konseyin onursal başkanlığını yapmaları kardeş şehir projelerine verilen önemi gösterir niteliktedir. Kardeş Şehir projeleri, savaş sonrasındaki diplomatik gerginlikleri yatıştırma ve kalkınma yardımları konusunda oldukça etkili olmuştur. Konsey bünyesindeki Kardeş Şehirler son 50 yılda, 1970'lerdeki Çin ile işbirliği dahil olmak üzere, pek çok diplomatik ilişki düzenlemiştir.
AVRUPA'DA KARDEŞ ŞEHİR
Kardeş Şehir (Sister City, Twin Towns) hareketi, II. Dünya Savaşı sonrasında genelikle parçalanmış ülkelerin belediye başkanları ve vatandaşlarının çalışmalarıyla yaygınlaştı. Kardeş Şehir hareketi 1951'de kurulan Avrupa Belediyeler Konseyi'nin en önemli önceliklerinden biri oldu ve 1950'lerde Kardeş Şehir sayısında ciddi bir artış görüldü. Kardeş Şehir ilişkileri, Avrupa Birliği'nin genişlemesinde ve derinleşmesinde de oldukça olumlu rol oynadı. Kardeş Şehir ilişkileri, AB'nin özelikle Güney ve Doğu Avrupa ülkelerine doğru genişlemesi süreçlerinde, demokrasi restorasyonu ve entegrasyon konusunda yapıcı rol üstlendi.
NEDEN KARDEŞ ŞEHİR?
Şehirler, bulundukları siyasi coğrafyalarda öne çıkabilen, değişen ekonomik organizasyonu kontrol edebilen ve kavşak noktaları oluşturarak diğer kentlerle ilişki içinde küresel ağları inşa eden mekanlar olması bakımından uluslararası sisteminde önemi gittikçe artan yere sahiptir.
Avrupa Birliği gibi ulus üstü yapılar entegrasyon ve demokratikleşme süreçleri, sınır ötesi işbirlikleri için yerel yönetimler arası diyalog ve Kardeş Şehir projelerini desteklemektedir. Buna paralel olarak , uluslararası hukuktaki gelişmeler, yerel yönetimlere, uluslararası planda uygun fırsatlar hazırlayan bir yönde gelişmektedir.
Farklı ülkelerdeki kentlerin temsilcileri aracılığıyla doğrudan ilişki ve iletişim kurarak tecrübe, insan, sermaye ve kültür akışını sağlamanın en çok kullanılan yolu olarak Kardeş Şehir, tamamlayıcı bir diplomasi türüdür.
⦁ Yerel yönetimler arasındaki Kardeş Şehir ilişkisi, çatışmaların önlenmesi / barışçıl yollarla çözümü, kalkınma, işbirliğinin arttırılması, iyi uygulama transferi, sosyal hizmetler, çevre politikaları ve kültürel mirasın korunması gibi konularda son derece olumlu bir role sahiptir.
ATİK OLARAK KARDEŞ ŞEHİRLERLE İLGİLİ NELER YAPIYORUZ ?
ATİK olarak işbirliği ve Kardeş Şehir Protokolü imzalamış bölgelerin Türkiye'deki Kardeş Şehirleriyle var olan ve olası ilişkilerini geliştirme hususuna oldukça özen göstermekteyiz.
Bu çerçevede ATİK olarak yürütmekte olduğumuz faaliyetler şunlardır:
⦁ Belediyeler arasındaki kardeş şehir ilişkileri ile diğer işbirliği alanları ve projelerin koordinasyon ve takibini yürütmek,
⦁ Güncel olarak şehirlerdeki gelişmeleri ulusal ve uluslararası medya organlarından takip ederek, olası işbirliği fırsatlarından belediyeleri haberdar etmek,
⦁ Ortak konular çerçevesinde kardeş şehirleri bir araya getirerek işbirliği imkanlarına zemin hazırlamak,
⦁ Proje ve işbirlikleri geliştirilirken, ülkeler arasındaki dil ve yerel yönetim mevzuatı gibi farklılıklardan kaynaklanan sorunları asgariye indirmek,
⦁ Belediyeler hakkında titizlikle hazırlanan dosyalar yoluyla toplumsal, coğrafi ve ekonomik özellikler vb... konulardaki bilgi eksikliği sorununu çözmek,
⦁ Belediyelerin öncelikli hedef coğrafyasındaki yerel yönetimlerle olan kardeş şehir ilişkileri, ortak proje ve diğer işbirliklerini koordine etmek,
⦁ Kardeş Şehir protokollerini uygun olarak hazırlamak ve sürdürmesine yardımcı olmak
Sonuç olarak, Kardeş Şehir, İşbirliği Protokolü veya İyi Niyet Mektubu imzalamış Kaymakamlıkların, Belediyelerin, Üniversitelerin, Okulların, Sivil Toplum Kuruluşlarının işbirliği içinde stratejik vizyon oluşturmaları ülkelerin kalkınmalarına ve dostluklarına büyük katkılar sağlayacaktır.